Bồ Công Anh (Cuộng/Lá)

Cây bồ công anh là cây gì?

Cây Bồ công anh có tên khoa học là Lactuca indica L., Họ Cúc – Asteraceae. Trong dân gian bồ công anh còn được gọi là cây Bồ cóc, Diếp hoang, Diếp dại, Mũi mác hay cây Diếp trời.

Đặc điểm cây bồ công anh

Cây bồ công anh thường nhỏ, cao từ 0,6 – 1,0m, thân mọc thẳng, nhẵn và không cành. Lá dài 30cm rộng 5 – 6cm, mép có răng cưa thưa. Trong lá và thân đều có nhũ dịch màu trắng đục như sữa. Bồ công anh phân bố rải rác ở hầu hết tất cả các nước thuộc vùng ấm của Châu Á như: Thái Lan, Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ…

Ở nước ta, cây bồ công anh thường mọc hoang, tập trung nhiều nhiều ở các tỉnh phía Bắc hoặc những nơi có đất đai ẩm ướt, vườn, ven đường, hoặc các bãi sông. Loại cây này cũng chỉ mọc ở những nơi có độ cao dưới 1000m.

Cây bồ công anh là một loại cây ưa đất ẩm, thường được trồng vào tháng 3-4 hoặc tháng 9-10. Trồng bằng mấu gốc, sau 4 tháng là có thể thu hoạch. Bộ phận dùng, chế biến của bồ công anh thường là lá tươi hoặc sấy khô, có thể dùng cả cây, bỏ rễ, cắt nhỏ và phơi khô để dùng.

Cây bồ công anh có mấy loại?

Cây bồ công được phân ra làm 3 loại chính: cây bồ công anh Việt Nam, bồ công anh Trung Quốc và cây chỉ thiên.

Cây Bồ công anh Việt Nam hay còn được gọi Rau bồ cóc, Diếp hoang, Diếp dại, Mót mét, Mũi mác, Diếp trời, Rau mũi cày. Tên khoa học Lactuca indica L. Thuộc Chi Rau diếp (Lactuca), Họ Cúc (Asteraceae). Đây là giống cây thường được tìm thấy phổ biến ở miền Bắc và bắc Trung bộ.

Cây Bồ công anh Trung Quốc là loại cây bồ công được ghi trong các sách Trung Quốc. Còn gọi là cây Bồ công anh lùn, có tên khoa học Taraxacum officinale F. H. Wigg. Thuộc Chi Chi Taraxacum G. H. Weber ex Wigg., Họ Cúc (Asteraceae).

Cây Chỉ thiên, được nhân dân một số vùng ở Miền Nam gọi là cây bồ công anh và dùng như bồ công anh Trung Quốc. Trong dân gian gọi là cây Thổi lửa, cỏ Lưỡi mèo, cỏ Lưỡi chó, Co tát nai (dân tộc Thái), Nhả đản (dân tộc Tày)…Trong các sách Trung dược, cây có tên là “Khổ địa đảm”, “Thiên giới thái”, “Thổ sài hồ”, “Thổ bồ công anh”, “Xuy hỏa căn” (rễ Thổi lửa), “Thiết tảo trửu” (cái Chổi sắt) …

Mua cây bồ công anh ở đâu?

Cây bồ công anh không phải là thảo dược quý hiếm. Mọi người có thể mua các sản phầm làm từ cây bồ công ở khắp các hiệu thuốc đông y hoặc các cơ sở dược liệu khắp cả nước. Giá thành cho bồ công cũng khá rẻ chứ không hề đắt đỏ. Bạn có thể tìm mua dễ dàng tại bất cứ đâu.

Bạn nên tìm mua bồ công khô bởi sẽ dễ bảo quản và để được lâu để sử dụng. Còn nếu mua tươi thì bạn nên mua trực tiếp tại vườn sẽ tốt hơn.

Tác dụng của cây bồ công anh trong chữa bệnh

Trong dân gian, người ta thường sử dụng cây bồ công anh để tiêu độc, chữa bệnh sưng vú, tắc tia sữa, mụn nhọt đang sưng mủ…Một số nơi còn bồ công anh để chữa bệnh đau dạ dày, ăn kém tiêu viêm bàng quang.

Theo một vài nghiên cứu y học chỉ ra rằng, trong thành phần của cây bồ côn anh có tác dụng rất tốt giúp hỗ trợ điều trị các loại bệnh ung thư, chống viêm và diệt khuẩn.

Những bộ phận cây bồ công anh được sử dụng trong việc chữa và điều trị bệnh là lá và rễ cây, Người ta có thể thu hoạch sản phẩm sử dụng tươi hoặc khô đều được, tùy thuộc vào mục đích sử dụng của người bệnh.

Cây bồ công anh chữa tắc tia sữa

Cây có tác dụng giúp điều trị và hỗ trợ cho những phụ nữ sau sinh con mà bị tắc tia sữa. Các bạn có thể sử dụng bài thuốc sau đây để chữa trị bệnh hiệu quả.

Chữa sưng vú, tắc tia sữa: 20 – 40g lá cây bồ công anh tươi, rửa sạch, thêm ít muối, giã nát, vắt lấy nước uống, bã đắp lên chỗ vú sưng đau, ngày 1 – 2 lần. Hoặc Bồ công anh 120g, Sài đất 80g, lá Quýt hôi 40g, nước 60ml sắc còn 200ml, chia 2 lần uống sáng và tối.

Viêm tuyến vú, tắc tia sữa: Bồ công anh 30-50 g tươi, giã nát vắt lấy nước cốt uống, bã đắp lên vú.

Lá cây bồ công anh trị mụn

Có thể các bạn không biết rằng lá cây bồ công có tác dụng trị mụn vô cùng hiệu quả. Bạn có thể sử dụng để làm trắng da và tẩy mụn nhọt hiệu quả. Bởi trong lá cây có chứa chất kháng viêm và chống oxy hóa rất tốt. Hoặc là các bạn có thể thực hiện bài thuốc sau đây.

Bài thuốc 1: cây bồ công anh 40 g, bèo cái 50 g, sài đất 20 g. Sắc uống ngày một thang.

Bài thuốc 2: 10 – 15g lá khô dạng thuốc sắc. Dùng 20 – 40g lá tươi giã với ít muối, vắt nước cốt uống, bã đắp chỗ viêm tấy, mụn nhọt.

Cây bồ công anh chữa bệnh dạ dày

Viêm loét dạ dày tá tràng: cây bồ công anh 40 g, lá khôi, nghệ vàng 20 g, mai mực 10 g, cam thảo 5 g. Sắc uống ngày một thang.

Chữa đau dạ dày: cây bồ công anh 20g, lá Khôi 15g, lá Khổ sâm 10g, nước 300ml, đun sôi 15 phút, thêm chút đường đủ ngọt, uống 1 ngày 1 thang. Uống đợt 10 ngày, nghỉ 3 ngày rồi uống tiếp, uống đến khi khỏi bệnh.

Tác dụng khác của cây bồ công anh

Ngoài các tác dụng trị bệnh kể trên, bồ công anh còn có tác dụng điều trị một số bệnh lý sau đây:

• Cây bồ công anh trị mắt đau sưng đỏ: Bồ công anh 40 g, dành dành 12 g. Sắc uống ngày một thang.
• Viêm họng: Bồ công 40 g, kim ngân hoa 20 g, cam thảo nam 10 g. Sắc uống ngày một thang.
• Viêm phổi, phế quản: cây bồ công 40 g, vỏ rễ dâu 20 g, hạt tía tô 10 g, kim ngân hoa 20 g, cam thảo nam 10 g. Sắc uống ngày một thang.

Cách sử dụng cây bồ công anh

Rau bồ công anh xào

Để thực hiện cách làm rau Bồ công anh xào tỏi thơm và hấp dẫn, các bạn cần lựa chọn những nguyên liệu dưới đây nhé:

Chuẩn bị: Rau cây bồ công anh, tỏi, chanh tươi, gia vị: mắm, đường, hạt nêm, dầu ăn

Chế biến:

• Rau được rửa sạch trước khi xào.
• Tỏi bóc vỏ đập dập, cho vào chảo mỡ đun già, phi cho thơm vàng tỏi rồi cho cây bồ công anh vào xào, vặn lửa to, xào nhanh tay, đảo nhanh tay, cho 1 thìa cà phê mắm, 1 thìa ăn cơm hạt nêm, 2 thìa cà phê đường vào xào cùng. Bạn nhớ xào rau vào chiếc chảo lõm và rộng để dễ đảo và không bị cháy nhé.
• Xào cây bồ công anh khoảng 3 – 5 phút, hãy nhớ không nên xào quá lâu vì sẽ làm rau mất hết chất dinh dưỡng có trong rau.
• Cho rau ra đĩa, vắt chanh và dùng đũa đảo đều tay. (Ngoài ra, bạn có thể thêm một chút ớt hoặc hành tây xắt nhỏ nếu bạn muốn)

Trà cây bồ công anh

Trà bồ công anh dùng lá: Hái vài lá cây bồ công anh vào sáng sớm, rửa sạch thái nhỏ cho trà vào ly sau đó đổ nước sôi vào ta có ly trà lá tươi. Nếu phơi khô rồi rang hoặc sấy thì trà sẽ thơm ngon và để được lâu hơn.

Trà rễ cây bồ công anh: Nhổ rễ vào đầu mùa xuân hoặc cuối mùa thu thì thu được nhiều chất bổ dưỡng hơn. Lựa cây già thì rễ sẽ to. Lấy rễ xong thì rửa sạch đất và thái lát mỏng theo bề ngang của rễ. Dùng và lát cho một ly trà nóng, hoặc có thể cho nhiều thêm nếu muốn uống đậm hơn. Nêu phơi khô rồi rang hoặc sấy thì trà sẽ thơm ngon và để được lâu hơn.

Qua bài viết, hi vọng đã cung cấp cho mọi người có thêm kiến thức về cây bồ công anh và tác dụng của loại cây này trong y học, cuộc sống. Cảm ơn mọi người đã đón đọc.